مارک کارنی (Mark Carney) یکی از تأثیرگذارترین بانکداران مرکزی در جهان است که در دوران بحرانهای مالی نقش کلیدی در ثبات اقتصادی کانادا و بریتانیا ایفا کرد. او به عنوان رئیس بانک مرکزی کانادا (2008-2013) و سپس بانک انگلستان (2013-2020) فعالیت داشت. کارنی همچنین در حوزه تغییرات اقلیمی و سیاستهای مالی پایدار نقش مهمی داشته و پس از خروج از بانکداری مرکزی، به تلاش برای مقابله با چالشهای زیستمحیطی پرداخت.
نام کامل: مارک جوزف کارنی (Mark Joseph Carney)
تولد: ۱۶ مارس ۱۹۶۵، فورت اسمیت، کانادا
تحصیلات:
کارشناسی اقتصاد از دانشگاه هاروارد
کارشناسی ارشد و دکتری اقتصاد از دانشگاه آکسفورد
قبل از ورود به بانکداری مرکزی، کارنی بیش از یک دهه در بانک گلدمن ساکس فعالیت کرد و در بخشهای مختلف از جمله بازارهای نوظهور و مدیریت ریسک حضور داشت. این تجربه باعث شد که او درک عمیقی از نظام مالی جهانی پیدا کند.
مارک کارنی در سال ۲۰۰۸، در آغاز بحران مالی جهانی، به عنوان رئیس بانک مرکزی کانادا منصوب شد. مهمترین اقدامات او در این دوره شامل موارد زیر بود:
مدیریت بحران مالی جهانی
کانادا یکی از معدود کشورهایی بود که از سقوط اقتصادی شدید در امان ماند. سیاستهای کارنی، از جمله کاهش نرخ بهره و تزریق نقدینگی، به پایداری اقتصاد کانادا کمک کرد.
تنظیم سیاستهای مالی محتاطانه
برخلاف بسیاری از کشورها، بانکهای کانادایی از بحران وامهای بیکیفیت (Subprime Crisis) به شدت آسیب ندیدند، که بخشی از آن به دلیل نظارتهای دقیق کارنی بود.
ایجاد اعتبار جهانی
موفقیت کارنی در کانادا باعث شد که او به عنوان یک چهره برجسته در محافل مالی بینالمللی مطرح شود و در سال ۲۰۱۱ به عنوان رئیس هیئت ثبات مالی (Financial Stability Board - FSB) منصوب شد.
در سال ۲۰۱۳، مارک کارنی اولین غیرانگلیسیای بود که به ریاست بانک انگلستان (Bank of England) منصوب شد. در این نقش، او با چالشهای متعددی روبهرو شد:
مدیریت پیامدهای بحران مالی
او تلاش کرد که اقتصاد بریتانیا را از رکود خارج کند و با اجرای سیاستهای پولی انبساطی، رشد اقتصادی را تسریع بخشد.
برگزیت (Brexit) و چالشهای اقتصادی
خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا یکی از بزرگترین چالشهای مالی بود که کارنی با آن روبهرو شد. او هشدار داد که برگزیت میتواند باعث نوسانات شدید اقتصادی شود و اقداماتی برای کاهش این ریسک انجام داد.
اصلاحات مالی و ثبات بانکی
او تلاش کرد تا قوانین سختگیرانهتری برای بانکها وضع کند تا از تکرار بحران مالی جلوگیری شود.
تغییرات اقلیمی و نقش بانک مرکزی
کارنی یکی از اولین بانکداران مرکزی بود که به خطرات تغییرات اقلیمی بر سیستم مالی اشاره کرد و از بانکداری پایدار و سرمایهگذاری سبز حمایت کرد.
📌 سیاستهای پولی منعطف – کارنی از کاهش نرخ بهره و اجرای برنامههای خرید اوراق قرضه برای تحریک اقتصاد استفاده کرد.
حمایت از شفافیت مالی – او به دنبال افزایش نظارت بر بانکها و جلوگیری از بحرانهای آینده بود.
پیشبینیپذیری اقتصادی – کارنی به ارائه سیاستهای اقتصادی پایدار برای ایجاد اعتماد در بازارهای مالی اعتقاد داشت.
تغییرات اقلیمی و اقتصاد پایدار – او از جمله بانکدارانی بود که به تأثیر تغییرات اقلیمی بر اقتصاد جهانی هشدار داد.
پس از خروج از بانک انگلستان در سال ۲۰۲۰، کارنی به عنوان نماینده ویژه سازمان ملل در امور مالی اقلیمی منصوب شد. او تلاش میکند که سیستم مالی را به سمت پایداری سوق دهد و سرمایهگذاریهای سبز را ترویج کند.
او همچنین کتابی با عنوان "ارزشها: ساختن اقتصاد برای آینده" منتشر کرد که در آن به موضوعات اقتصاد، اخلاق و تغییرات اقلیمی پرداخته است.
انتقاد از سیاستهای پولی بیش از حد انبساطی – برخی معتقدند که سیاستهای او باعث افزایش نابرابری و رشد حبابهای مالی شد.
برگزیت و اتهام جانبداری سیاسی – برخی سیاستمداران حامی برگزیت او را به ترساندن غیرضروری بازارها متهم کردند.
نقد عملکرد در بانک انگلستان – برخی اقتصاددانان معتقدند که او نتوانست بهطور کامل از کاهش رشد اقتصادی بریتانیا جلوگیری کند.
مارک کارنی یکی از مهمترین چهرههای دنیای اقتصاد و بانکداری در دهههای اخیر است. او در مدیریت بحران مالی جهانی، سیاستگذاری پولی و تغییرات اقلیمی نقش مهمی ایفا کرده است. دوران ریاست او در بانکهای مرکزی کانادا و انگلستان با چالشهای بزرگی همراه بود، اما بسیاری از تحلیلگران معتقدند که او توانست این چالشها را بهخوبی مدیریت کند. اکنون او در تلاش است تا نظام مالی را به سمت پایداری و مقابله با تغییرات اقلیمی هدایت کند.